Page 49 - Dbahasa42020
P. 49

Penggunaan huruf                                                                             WACANA JAWI
vokal ya pada
suku kata pertama                                           	 Kedua-dua perkataan ini merupakan satu contoh
perkataan ini amat                                          pasangan perkataan berbentuk homograf. Homograf
penting supaya                                              bermaksud perkataan yang mempunyai bentuk yang sama
perkataan ini tidak                                         tetapi berbeza ejaan kerana perbezaan bunyi dan makna.
disebut dengan bunyi                                        Dalam tulisan Jawi, perkataan ini tergolong dalam kategori
e pepet.                                                    perkataan homograf bukan hakiki yang dapat dibezakan
                                                            ejaannya. Satu menggunakan huruf ya, manakala satu
                                                            lagi tidak menggunakan huruf ya.
                                                            	 Demikianlah juga dengan perkataan lain seperti
                                                            “puas” yang ejaannya dapat dibezakan daripada ejaan
                                                            perkataan “puasa” bagi menunjukkan perbezaan makna
                                                            kedua-dua perkataan ini. Dengan menambahkan huruf alif
                                                            pada hujung perkataan “puasa”, kedua-dua perkataan ini
                                                            dapat dibezakan. Jadual 2 menunjukkan bentuk perbezaan
                                                            ejaan kedua-dua perkataan ini.

                                                            Jadual 2 Ejaan “puas” dan “puasa”.

                                                            Rumi       Jawi

	 Berdasarkan kaedah yang dipelajari sebelum ini,           puas
perkataan yang mengandungi dua suku kata ini perlu dieja
sin-ya-mim-qaf. Memandangkan suku kata pertamanya           puasa
mengandungi bunyi e taling, maka huruf vokal ya diperlukan
sebagai padanan bunyi ini apabila dieja dalam tulisan       	 Perbezaan ejaan pada perkataan homograf bukan
Jawi.                                                       hakiki juga boleh dibezakan dengan menambahkan huruf
	 Penggunaan huruf vokal ya pada suku kata pertama          alif pada suku kata pertama. Misalnya, perkataan “resmi”
perkataan ini amat penting supaya perkataan ini tidak       yang bermaksud “sifat semula jadi” dieja ra-sin-mim-ya,
disebut dengan bunyi e pepet. Di hujung suku kata kedua     sedangkan perkataan “rasmi” yang bermaksud “sesuatu
pula, huruf qaf digunakan kerana perkataan ini merupakan    yang sah” pula dieja ra-alif-sin-mim-ya.
kata jati Melayu dan bukannya kata serapan.                 	 Dalam tulisan Rumi, perbezaan ini ditunjukkan
	 Adakah kita sedar bahawa dalam bahasa Melayu,             dengan penggunaan huruf [e] pada perkataan “resmi”
terdapat satu lagi perkataan yang sama ejaannya             dan penggunaan huruf [a] pada perkataan “rasmi”. Dalam
dengan perkataan ini, tetapi disebut dengan bunyi           tulisan Jawi pula, huruf alif pada suku kata pertama
e pepet. Perkataan tersebut ialah “semak” yang bermaksud    perkataan “rasmi” digunakan sebagai pembeza antara
“ditumbuhi tumbuh-tumbuhan yang kecil-kecil dan rendah”.    ejaan perkataan ini dengan ejaan perkataan “resmi”. Hal
Meskipun perkataan ini sama dari segi bentuk ejaannya,      ini dapat dilihat dalam Jadual 3.
tetapi berbeza dari segi sebutan.
	 Memandangkan perkataan ini disebut dengan bunyi e         Jadual 3 Ejaan “resmi” dan “rasmi”.
pepet, huruf ya tidak diperlukan ketika mengejanya dalam
tulisan Jawi. Oleh sebab itu, perkataan ini dieja sin-mim-  Rumi       Jawi
qaf. Walau bagaimanapun, penggunaan huruf qaf masih
diperlukan kerana perkataan ini juga merupakan kata jati    resmi
Melayu. Perbezaan bentuk ejaan kedua-dua perkataan
ini dapat ditunjukkan dalam Jadual 1.

Jadual 1 Ejaan “semak” dan “semak”.

Rumi   Jawi  Maksud                                                           rasmi

semak        Mengkaji dan meneliti.                         	 Selain penggunaan huruf alif, kewujudan huruf ya
                                                            sebagai lambang kepada [e] taling dalam tulisan Jawi
semak        Ditumbuhi tumbuh-tumbuhan yang                 juga amat penting untuk membezakan ejaan perkataan
                   kecil-kecil dan rendah.                  yang bersifat homograf bukan hakiki seperti “perang” dan

							                                                            		  BIL. 4 2020 47
   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54